Świadczenia rodzinne
ŚWIADCZENIA RODZINNE
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych wprowadziła 1 maja 2004r. nowy system wsparcia dla rodziny.
Są to następujące grupy świadczeń:
- Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, który ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dzieci.
- Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka czyli tzw. becikowe.
- Świadczenie rodzicielskie
- Świadczenia opiekuńcz, które obejmują:
- zasiłek pielęgnacyjny,
- świadczenie pielęgnacyjne;
- specjalny zasiłek opiekuńczy.
Zasiłek rodzinny przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka jak również osobie pełnoletniej uczęszczającej do szkoły, jeżeli spełnia przesłanki wymienione w wyżej cytowanej ustawie.
Zasiłek rodzinny zależy przede wszystkim od dochodu rodziny. Zasiłek rodzinny przysługuje uprawnionym osobom, jeżeli miesięczny dochód na osobę w rodzinie albo dochód osoby uczącej się nie przekracza 674,00 zł. Jeżeli jednak członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub umiarkowanym bądź znacznym stopniem niepełnosprawności dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł.
W okresie od 1 listopada 2016 r. wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
- 95 zł - na dziecko do ukończenia 5 - go roku życia
- 124 zł - na dziecko w wieku powyżej 5 - go roku życia do ukończenia 18 - go roku życia
- 135 zł - na dziecko w wieku powyżej 18 - go roku życia
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:
- Urodzenia dziecka
- Opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
- Samotnego wychowywania dziecka
- Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
- Kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
- Rozpoczęcia roku szkolnego
- Podjęcia przez dziecko nauki w szkole
- w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej
- w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej
- Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w kwocie 1000,00 zł przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 1922,00 zł.
Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków, a także do ustalenia jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, czyli tzw. becikowego należy dołączyć m.in.:
- Zaświadczenie lekarskie potwierdzające pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.
- Orzeczenie o niepełnosprawności dzieci.
Dokumenty dotyczące spraw alimentacyjnych:
- prawomocny wyrok dotyczący - rozwodu, separacji, alimentów,
- zaświadczenie od komornika o bezskuteczności egzekucji lub o wysokości wyegzekwowanych alimentów
- przekazy pocztowe na kwoty wypłaconych alimentów
W przypadku zmiany sytuacji finansowej rodziny (wszystkich dorosłych członków):
Dokumenty potwierdzające zmiany np. zaświadczenie o wysokości dochodu uzyskanego za drugi miesiąc od podjęcia zatrudnienia oraz umowa o pracę, świadectwo pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło, decyzja ZUS/KRUS o przyznaniu renty, emerytury, zasiłku macierzyńskiego itp
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego składa wniosek o zasiłek rodzinny, do którego dołącza:
- Zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu wychowawczego oraz o okresie, na jaki urlop wychowawczy został udzielony oraz o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w zatrudnieniu bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego (umowa o pracę).
- Zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
3) 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
4) 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
5) 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:
1) porodu
2) objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia - w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3;
3) przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia - w przypadku osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 4.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie
W razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych w okresie, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych na podstawie art. 73 ust. 3 tej ustawy, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:
1) co najmniej jeden z rodziców dziecka otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej
3) osoba ubiegająca się o świadczenie rodzicielskie lub osoba pobierająca świadczenie rodzicielskie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
5) osobom, o których mowa w ust. 1, przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego od 01.11.2018 wynosi 184,42 zł miesięcznie, natomiast od 01.11.2019 wynosić będzie 215, 84 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
- osobie, która ukończyła 75 lat.
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lun innej pracy zarobkowej przysługuje: matce albo ojcu, innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, opiekunowi faktycznemu dziecka - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymująca się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje niezależnie od dochodu rodziny.
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego:
- od 1 stycznia 2019 roku wynosi 1583,00 zł miesięcznie;
Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764,00 zł .
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 620,00 zł miesięcznie.